การจองเกินกำหนด หรือ Overbooking เกิดขึ้นกับหลายบริการ ที่เราพบบ่อยเลยสำหรับคนที่ไปพบแพทย์ที่โรงพยาบาลเอกชน ที่มีผู้เข้ารับการรักษาเป็นจำนวนมาก
แล้วมีการรับคนไข้ใหม่ คนไข้ที่ต้องมารับการตรวจซ้ำ และคนไข้ประจำ ทำให้เกิดปัญหาการใช้เวลารอพบแพทย์นานเป็นชั่วโมงต่อครั้ง และสำหรับการเดินทางก็เช่นกัน
กับสายการบินที่เราจองและจ่ายเงินไปเรียบร้อยแล้ว แต่ไม่ได้ขึ้นเครื่องบิน
การ Overbooking ของสายการบิน คืออะไร
หลักคิดของการจองเกินขีดจำกัดเป็นแบบไหน
ตัวอย่างการคำนวณแบบง่ายๆ ของการ Overbooking สายการบิน
โอกาสที่เกิดขึ้นมีมากน้อยแค่ไหนของผู้โดยสารที่จะมาขึ้นเครื่อง
ปัญหาขายตั๋วเกินที่เกิดขึ้นบนเที่ยวบินสายการบินยูไนเต็ดแอร์
เราลองมาศึกษากันดูครับ ^^
การ Overbooking ของสายการบิน คืออะไร
จากคลิปวิดีโอ ชื่อ Why do airlines sell too many tickets? – Nina Klietsch ใน Youtube Channel ของ TED-Ed ได้ให้นิยามของ Overbooking คือ A practice
where businesses and institutions sell, or book, more than their full capacity. หรือ การที่บริษัทหรือองค์กร ขายหรือรับจองเกินขีดจำกัดของตนเอง แล้ว
ทำไมสายการบินขายตั๋วเกินที่นั่ง? เรามาดูหลักคิดของฝั่งผู้ให้บริการกันครับ
หลักคิดของการจองเกินขีดจำกัดเป็นแบบไหน
จากคลิปวิดีโอของ TED-Ed สถิติการมาตามนัดของการจองในแต่ละเที่ยวบิน พบว่า
– จะมีคนที่ไม่มาตามนัดตามที่จองไว้
– มีคนประมาณ 50,000 คนถูกปฎิเสธไม่ให้ขึ้นเครื่องในแต่ละปี
ทำให้สายการบินทั้งหลาย จึงใช้หลักสถิติ เข้ามาช่วยในการกำหนดว่า จะขายตั๋วทั้งหมดกี่ใบ ในแต่ละเที่ยวบิน
ขายน้อยไป
– ทำให้ที่นั่งถูกปล่อยทิ้งเสียเปล่า
– ใช้ประโยชน์ จากทรัพยากรที่มี ได้ไม่มีประสิทธิภาพ
ขายมากไป
– ก็ต้องจ่ายค่าปรับ ไม่ว่าจะเป็นเงิน ตั๋วฟรี ค่าโรงแรม
– รวมถึงทำให้ลูกค้าไม่พอใจอีกด้วย
ตัวอย่างการคำนวณแบบง่ายๆ ของการ Overbooking สายการบิน
ตัวอย่างนี้เป็นการเหมารวมว่า ลูกค้าทุกคนเดินทางคนเดียว แทนที่จะเดินทางเป็นครอบครัวหรือเป็นกลุ่ม
และตัวอย่างนี้เป็นเพียงแค่ตัวอย่างเท่านั้น ซึ่งในความเป็นจริงมันจะมีหลายปัจจัยและมีความผันผวนมากกว่านี้มาก
จากสถิติสายการบินทราบว่า ในเที่ยวบินๆ หนึ่ง ความน่าจะเป็นที่ ลูกค้าจะขึ้นเครื่องตรงเวลานั้นอยู่ที่ 90%
ดังนั้น ถ้าเครื่องบินลำนั้นมีทั้งหมด 100 ที่นั่ง และพวกเขาขายตั๋วไป 100 ใบ
ผลลัพธ์ที่เป็นไปได้มากที่สุดก็คือ จะมีคนทั้งหมด 90 คน ที่มาขึ้นเครื่อง
แต่ในความเป็นจริงอาจจะมีมากกว่านี้ หรือ น้อยกว่า ก็เป็นได้
(ความน่าจะเป็นของแต่ละค่า ได้มากจากสิ่งที่เรียกว่า Binomial Distribution)
เราลองมาคำนวณรายได้กัน
ตัวเลขที่ใช้เป็นเพียงตัวเลขสมมติเท่านั้นนะครับ
สมมติว่า สายการบินได้เงินจากผู้ซื้อตั๋วแต่ละคน
ตั๋วใบหนึ่งมีราคา 250 บาท และไม่สามารถเปลี่ยนเป็นเที่ยวบินถัดไปได้
และค่าใช้จ่ายที่ ผู้โดยสารหนึ่งคน ไม่ได้ขึ้นเครื่องนั้นอยู่ที่ 800 บาท
ตัวเลขที่สมมติเป็นเพียงแค่ ตัวอย่าง เท่านั้นนะครับ
ดังนั้น
ถ้าคุณไม่ได้ขายตั๋วเพิ่มเลย แม้แต่ใบเดียว
สายการบินจะได้เงิน 25,000 บาท
กรณีที่ดีที่สุด คือ
ขายตั๋วเกิน 15 ใบ และมีผู้โดยสารอย่างน้อยที่สุด 15 คนที่ไม่มา
สายการบินจะได้เงิน 28,750 บาท
ในกรณีที่แย่ที่สุด
ทุกคนขึ้นเครื่องหมด ผู้โดยสารที่โชคร้าย 15 คน จะไม่ได้ขึ้นเครื่อง
และรายได้จะเหลือแค่ 16,750
แล้วโอกาสที่มันจะเกิดขึ้นจะมีมากน้อยแค่ไหนลองไปดูกันต่อ ><
โอกาสที่เกิดขึ้นมีมากน้อยแค่ไหนของผู้โดยสารที่จะมาขึ้นเครื่อง
จากคลิปวิดีโอของ TED-Ed เราสามารถหาคำตอบได้จาก Binomial Distribution
ในตัวอย่างด้านล่างนี้ ความน่าจะเป็นที่จะมี
ผู้โดยสารทั้งหมด มาขึ้นเครื่อง นั้นเกือบเป็น 0% หรือ (0.00000019%)
ความน่าจะเป็นที่ผู้โดยสาร จะมานั้นอยู่ที่ 1.11% และอื่นๆ
ซึ่งจะทำให้สายการบิน มีรายได้ประมาณ 28,750 บาท
ซึ่งมากกว่ากรณีที่ ไม่ขายตั๋วเกินเกือบ 4,000 บาท ต่อเที่ยวบินเดียวเท่านั้น
และเมื่อคูณจำนวนนี้ กับเที่ยวบินกว่าล้านครั้ง ต่อหนึ่งสายการบินต่อปี
รายได้จากการขายตั๋วเกิน Overbooking ก็จะเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว
หมายเหตุ การคำนวณในความเป็นจริงนั้น ซับซ้อนกว่านี้มาก
สายการบินต่างๆ ใช้ปัจจัยหลายอย่าง เพื่อให้ได้ค่าที่แม่นยำมากยิ่งขึ้นไปอีก เช่น การจราจร สภาพอากาศ ฤดูการต่างๆ การเชื่อมต่อระหว่างสายการบิน และช่วงเวลา
ต่างๆ
ปัญหาขายตั๋วเกินที่เกิดขึ้นบนเที่ยวบินสายการบินยูไนเต็ดแอร์
เมื่อวันที่ 11 เมษายน 2017
โจเอล กันเตอร์
บีบีซี นิวส์, วอชิงตัน
ปัญหาขายตั๋วเกินที่เกิดขึ้น เมื่อวันอาทิตย์ จบลงด้วยการที่ชายคนหนึ่งเลือดอาบ และถูกลากออกจากที่นั่งลงจากเครื่อง ด้านสายการบินก็เผชิญกับข่าวด้านลบมากขึ้น
เรื่องต่างๆ เหล่านี้เกิดขึ้นได้อย่างไร?
ในกรณีนี้ ปัญหาเกิดขึ้น เพราะสายการบินยูไนเต็ดแอร์ไลน์ตัดสินใจในนาทีสุดท้าย ในการส่งพนักงาน 4 คนขึ้นเครื่อง และจำเป็นต้องนำผู้โดยสาร 4 คนลง
เมื่อมีปัญหาการขายตั๋วเกินจำนวนที่นั่ง
– ขั้นแรก การให้ข้อเสนอจูงใจให้ผู้โดยสารขึ้นเครื่องบินเที่ยวหลัง
โดยผู้โดยสารบนเครื่องที่เกิดเหตุเมื่อวันอาทิตย์ได้รับข้อเสนอมอบเงิน 400 ดอลลาร์สหรัฐฯ (ประมาณ 14,000 บาท)
ที่พักค้างคืนในโรงแรม 1 คืน และเที่ยวบินในบ่ายวันต่อมา
– เมื่อไม่มีใครรับข้อเสนอ ทางสายการบินจึงเพิ่มจำนวนเงินเป็น 800 ดอลลาร์สหรัฐฯ (ประมาณ 28,000 บาท) แต่ก็ยังไม่มีใครรับ
– ดังนั้นผู้จัดการจึงขึ้นมาบนเครื่อง และแจ้งผู้โดยสารว่า จะมี 4 คนถูกเลือกให้ลงจากเครื่อง
โฆษกหญิงของสายการบินยูไนเต็ดแอร์ไลน์ ระบุว่า
การเลือกผู้โดยสารขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย แต่ผู้โดยสารที่เดินทางกับทางสายการบินบ่อย
และผู้โดยสารที่จ่ายค่าตั๋วราคาสูงกว่าจะได้รับสิทธิ์ให้อยู่ต่อ
สามีภรรยา 1 คู่ที่ถูกเลือกให้ลงจากเครื่องยินยอมปฏิบัติตาม
ผู้โดยสารคนที่ 3 ซึ่งมีรายงานว่า เป็นภรรยาของผู้ชายที่ถูกบังคับลงจากเครื่อง ก็ยินยอมปฏิบัติตาม
ส่วนชายที่ถูกลากลงจากเครื่อง ซึ่งระบุว่าตัวเองเป็นแพทย์ และต้องพบคนไข้ในช่วงเช้า ปฏิเสธที่จะลงจากเครื่อง
เมื่อถึงตอนนี้ ทางสายการบินน่าจะประกาศชื่อผู้โดยสารคนใหม่ที่จะให้ลงจากเครื่อง
หรือไม่ก็เพิ่มจำนวนเงินที่เสนอมอบให้ ซึ่งเพิ่มได้สูงสุดถึง 1,350 ดอลลาร์สหรัฐฯ (ประมาณ 47,250 บาท)
เอริน เบนสัน โฆษกหญิงของสายการบินยูไนเต็ดแอร์ไลน์
ไม่สามารถยืนยันได้ว่า มีการเรียกผู้โดยสารคนอื่นหรือไม่
และยืนยันว่า ไม่มีการยื่นข้อเสนอที่สูงกว่า 800 ดอลลาร์สหรัฐฯ
แต่ไม่สามารถแสดงความเห็นได้ว่าเพราะอะไร
ผู้เห็นเหตุการณ์ระบุว่า
ชายซึ่งปฏิเสธที่จะลงจากเครื่องบอกว่าเขาเป็นหมอ และมีนัดในวันต่อมา
แต่ก็ไม่สามารถยืนยันได้ เที่ยวบินที่เกิดเหตุเป็นเที่ยวบินคืนวันอาทิตย์
และเที่ยวถัดไป คือ 15.00 น. วันจันทร์
ผู้เห็นเหตุการณ์คนหนึ่งกล่าวว่า
ชายคนดังกล่าวไม่พอใจอย่างมากที่เขาอาจจะถูกนำตัวลงจากเครื่อง
และพยายามที่จะโทรหาทนายความ ผู้จัดการสายการบินบอกเขาว่า
ถ้าเขาไม่ปฏิบัติตาม จะเรียกให้เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยขึ้นมา
เมื่อถึงจุดนี้ เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย 1 คน
ได้เข้ามาพูดกับเขาจากนั้นได้เข้ามาเพิ่มอีก 2 คน
จากภาพในวิดีโอแสดงให้เห็นว่า
การพูดคุยของพวกเขาจบลงด้วยการที่
ชายคนดังกล่าวถูกกระชากออกจากที่นั่งลงไปบนพื้น
และถูกลากออกไป และเห็นเลือดที่บริเวณใบหน้าของเขา
โดยหลักการแล้วสายการบินยูไนเต็ดแอร์ไลน์
มีสิทธิ์ในการบังคับชายคนดังกล่าวที่ปฏิเสธจะลงจากเครื่อง
และขั้นตอนนี้ก็เป็นส่วนหนึ่งของแนวทางปฏิบัติในการขนส่งของสายการบิน แต่ก็แทบไม่เคยเกิดเหตุการณ์นี้
จากเหตุการณ์หลายๆ ครั้งที่ผ่านมา
สายการบินขายตั๋วเกินที่นั่ง หรือ Overbooking นั้น สมควรทำหรือไม่
ข้อมูลจากกระทรวงคมนามคมระบุว่า ในปี 2015 (2558) มีผู้ถูกปฏิเสธให้ขึ้นเครื่องบิน โดยไม่สมัครใจ 46,000 คน จากจำนวนคนที่เดินทางกับสายการบินสายสำคัญ
ในสหรัฐฯ 613 ล้านคน คิดเป็นน้อยกว่า 0.008% จากข่าวใน บีบีซี นิวส์, วอชิงตัน
มีคำถามจากคลิปวิดีโอ ชื่อ Why do airlines sell too many tickets? – Nina Klietsch ใน Youtube Channel ของ TED-Ed ถามว่า…
บางคนบอกว่า การจองตั๋วเกินนั้น ผิดจรรณยาบรรณ คุณกำลังเก็บเงินจากคนสองคนสำหรับที่นั่งเดียวกัน แน่นอนว่า หากคุณมั่นใจ 100% ว่าจะมีบางคนที่ไม่มา การ
ขายที่นั่งของพวกเขาซ้ำก็เป็นเรื่องที่รับได้ แต่จะเป็นอย่างไรล่ะ ถ้าคุณ?
มั่นใจแค่ 95% หรือแค่ 75% มีตัวเลขไหนไหม ที่จะแบ่งแยกได้ว่า
แบบไหน คือ ผิดจรรยาบรรณ และแบบไหน คือ ความเหมาะสม
แหล่งที่มา
https://www.youtube.com/watch?v=ZFNstNKgEDI
http://www.bbc.com/thai/international-39565895